فرومولیبدن چیست؟
فرومولیبدن چیست؟ فرومولیبدن آلیاژی متشکل از آهن و مولیبدن است که به طور معمول بین ۵۵ تا ۷۵ درصد آن را مولیبدن تشکیل می‌دهد. این آلیاژ نقشی کلیدی در صنعت فولادسازی ایفا می‌کند و به دلیل خواص منحصر به فردش، در ساخت فولادهای آلیاژی و مقاوم به حرارت کاربرد فراوانی دارد.
کاربرد فرو مولیبدن
بیشترین کاربرد فرومولیبدن در تولید فولادهای آلیاژی، فولادهای ابزار، فولادهای ضد زنگ و فولادهای مقاوم به حرارت است همچنین این محصول در ساخت قطعات ریخته گری آهنی که نیاز به استحکام و مقاومت به حرارت بالا دارند، به کار می‌رود. البته استفاده از این فروآلیاژ در صنایع مختلفی مانند نفت و گاز، پتروشیمی، هوافضا و اتومبیل سازی نیز کاربرد دارد.
مزایای استفاده از فرومولیبدن
- افزایش استحکام و سختی فولاد
- افزایش مقاومت در برابر حرارت و خوردگی
- بهبود قابلیت ماشینکاری
- افزایش طول عمر قطعات
فرایند تولید فرو مولیبدن
فرومولیبدن از طریق فرآیندهای مختلفی قابل تولید است که رایج ترین آنها عبارتند از:
- فرآیند کوره قوس الکتریکی:
در این روش، از کنسانتره مولیبدن به عنوان ماده اولیه استفاده می‌شود در ادامه کنسانتره مولیبدن با مواد کمک ذوب مانند سنگ آهک و سیلیس مخلوط می‌شود سپس مخلوط حاصل در کوره قوس الکتریکی ذوب می‌شود که در اثر حرارت بالا، مولیبدن از اکسیژن جدا شده و به آهن موجود در مواد کمک ذوب پیوند می‌یابد و این آلیاژ حاصل، فرومولیبدن نامیده می‌شود.
- فرآیند ته‌نشینی الکترولیتی:
در این روش، از محلول سولفات مولیبدن به عنوان ماده اولیه استفاده می‌شود سپس محلول سولفات مولیبدن در حمام الکترولیتی قرار می‌گیرد بعد از آن با عبور جریان الکتریسیته از محلول، مولیبدن روی کاتد رسوب می‌کند و در ادامه مولیبدن رسوب شده، فرومولیبدن نامیده می‌شود.
| ◊شاید دوست داشته باشید اطلاعات کاملی درمورد فروسیلیکو منگنز بدست بیاورید پس کلیک کنید.◊ |
- فرآیند هیدرومتالورژی:
در این روش، از کنسانتره مولیبدن به عنوان ماده اولیه استفاده می‌شود و بعد از آن کنسانتره مولیبدن با اسید سولفوریک لیچ می‌شود سپس محلول حاصل تصفیه شده و سپس به مولیبدن تری اکسید تبدیل می‌شود.
مولیبدن تری اکسید با هیدروژن احیا شده و به مولیبدن فلزی تبدیل می‌شود و مولیبدن فلزی با آهن ذوب شده و فرومولیبدن را تشکیل می‌دهد.
انتخاب روش تولید فرومولیبدن به عوامل مختلفی مانند:
- نوع و عیار ماده اولیه
- ظرفیت تولید
- کیفیت محصول نهایی
- هزینه تولید
نقش فرومولیبدن در فولاد چیست؟
فرومولیبدن با ایجاد کاربیدهای پایدار، استحکام و سختی فولاد را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد علاوه بر این فرومولیبدن به فولاد در حفظ استحکام خود در دماهای بالا کمک می‌کند و با ایجاد یک لایه اکسیدی محافظ، از فولاد در برابر زنگ زدگی و خوردگی محافظت می‌کند.
این نکته نیز شایان ذکر است که فرومولیبدن با بهبود قابلیت ماشینکاری فولاد، فرآیند تولید را آسان‌تر می‌کند.
تولید کنندگان فرو مولیبدن
تولیدکنندگان فرومولیبدن در سراسر جهان پراکنده هستند که برخی از بزرگترین تولیدکنندگان آن در جهان عبارتند از:
- شرکت Climax Molybdenum (ایالات متحده آمریکا)
- شرکت Molymet (شیلی)
- شرکت Codelco (شیلی)
- شرکت Freeport-McMoRan (ایالات متحده آمریکا)
- شرکت Glencore (سوئیس)
- شرکت China Molybdenum (چین)
- شرکت CNMC (چین)
- شرکت Erdene Resource Development (مغولستان)
- شرکت Thompson Creek Metals (کانادا)
در ایران نیز چندین شرکت تولیدکننده فرومولیبدن وجود دارند و ظرفیت تولید در ایران حدود 10 هزار تن در سال است.
عوامل مختلفی بر قیمت این محصول در بازار جهانی تأثیر می‌گذارند که عبارتند از:
- عرضه و تقاضا
- قیمت مولیبدن
- قیمت مواد اولیه
- هزینه تولید
- نرخ ارز
| ◊شاید دوست داشته باشید اطلاعات کاملی درمورد فروسیلیکو منیزیم بدست بیاورید پس کلیک کنید.◊ |
طبقه بندی فرو مولیبدن
فرومولیبدن بر اساس درصد مولیبدن و عناصر آلیاژی موجود در آن طبقه بندی می شود.
بر اساس درصد مولیبدن:
- فرومولیبدن خالص: حاوی 60 تا 75 درصد مولیبدن است.
- متوسط: حاوی 50 تا 60 درصد مولیبدن است.
- کم کربن: حاوی 0.05 تا 0.15 درصد کربن است.
- پر کربن: حاوی بیش از 0.15 درصد کربن است.
فرومولیبدن بر اساس عناصر آلیاژی:
- تیتانیوم دار: حاوی 0.5 تا 1.5 درصد تیتانیوم است.
- بور دار: حاوی 0.05 تا 0.15 درصد بور است.
- منگنز دار: حاوی 1 تا 2 درصد منگنز است.
- سیلیکون دار: حاوی 1 تا 2 درصد سیلیکون است.
علاوه بر موارد ذکر شده، فرومولیبدن بر اساس اندازه ذرات نیز طبقه بندی می شود:
- پودری: ذرات با اندازه کمتر از 100 مش
- گرانوله: ذرات با اندازه 100 تا 400 مش
- شکسته: ذرات با اندازه بزرگتر از 400 مش
انتخاب نوع فرومولیبدن به عوامل مختلفی مانند:
- کاربرد
- روش تولید فولاد
- کیفیت محصول نهایی
بستگی دارد.
نکاتی در مورد طبقه بندی فرومولیبدن
فرومولیبدن خالص پرکاربردترین نوع این محصول است همچنین فرومولیبدن تیتانیوم دار برای افزایش استحکام و سختی فولاد استفاده می شود. البته این آلیاژ بور دار برای بهبود قابلیت ماشینکاری فولاد استفاده می شود. باید بدانید که این فرومولیبدن منگنز دار برای افزایش مقاومت در برابر خوردگی فولاد استفاده می شود و این فرومولیبدن سیلیکون دار برای افزایش مقاومت در برابر حرارت فولاد استفاده می شود.
جدول ترکیب شیمیایی typical فرومولبیدن را نشان می دهد.
| ردیف | عنصر | درصد |
| 1 | مولیبدن | 60-75 |
| 2 | آهن | 20-35 |
| 3 | کربن | 0.05-0.15 |
| 4 | سیلیسیم | 0.5-1.5 |
| 5 | منگنز | 0.5-1.5 |
| 6 | گوگرد | 0.5-1.5 |
| 7 | فسفر | 0.5-1.5 |
| 8 | مس | 0.5-1.5 |
| 9 | نیکل | 0.5-1.5 |
| 10 | کروم | 0.5-1.5 |
| 11 | وانادیم | 0.5-1.5 |
| 12 | تیتانیوم | 0.5-1.5 |